Każdego roku na świecie umiera ok. 3 mln osób z powodu szkodliwego używania alkoholu. U ludzi pomiędzy 20 a 39 rokiem życia, blisko 13,5% śmierci przypisywanych jest jego konsumpcji. W odpowiedzi na te wstrząsające dane WHO zwraca się z apelem o wprowadzenie lub zaostrzenie regulacji prawnych dotyczących sprzedaży alkoholu i wskazuje kilka strategii, których wprowadzenie skutecznie przyspieszy działania redukujące negatywne skutki jego picia. 

Co z Europą? 

Według ankiety przeprowadzonej w 2012 to w krajach nordyckich spożycie alkoholu osiąga najniższe wyniki (10,4l), natomiast w krajach Europy centralno-wschodniej (14,5l) oraz południowej (11,2l) odnotowano najwyższe wskaźniki konsumpcji alkoholu.  

Mimo to, w ostatnich latach pojawiła się zaskakująca zmiana w polityce alkoholowej Litwy oraz Estonii. Na Litwie pomiędzy 2015 a 2017 rokiem spadek spożycia alkoholu wyniósł aż 17%. Jak to możliwe? W 2015 roku zaostrzono regulacje prawne dotyczące sprzedaży alkoholu przez zwiększenie podatków na produkty alkoholowe, ograniczenia dostępu do alkoholu, podwyższenia granicy wieku dostępu do alkoholu do lat 20 oraz zakazu reklam w telewizji, radio, internecie.  

WHO bije na alarm

Z raportu z 2018 roku wynika, że Afryka mierzy się z rosnącą liczbą osób z problemami alkoholowymi. Widać to na przykładzie RPA, które w 2011 roku zostało opisane jako kraj z jednym z najgroźniejszych wzorców konsumpcji alkoholu oraz z największym wskaźnikiem spożywania alkoholu w całej Afryce (48,1 % mężczyzn oraz niewiele ponad 40% kobiet nadmiernie spożywa alkohol). 

Do 2016 roku konsumpcja alkoholu zwiększała się również w regionach Zachodniego Pacyfiku oraz Południowo Wschodniej Azji. Alkoholowy rynek chiński jest jednym z największych na świecie, przez co wzrost konsumentów alkoholu w Chinach wpływa na ogólne wskaźniki całego regionu.  Brak regulacji prawnych dotyczących dostępności napojów alkoholowych, brak wsparcia rządowego dla akcji edukacyjnych w tym obszarze, luki w prawie podatkowym czy redukcja ceł importowanego alkoholu wpływają negatywnie na wskaźniki jego spożycia. W 2017 roku zanotowano alarmujący wzrost osób hospitalizowanych ze względu na raka wątroby, co oczywiście łączy się nadmiernym spożyciem alkoholu. 

Sytuacja Chin pokazuje jak istotne jest, aby redukcja alkoholowych szkód zdrowotnych i społecznych określona jako priorytet dla WHO w 2010 roku, nadal nim pozostała. Na szczęście, apele WHO przynoszą widoczne efekty i potrzebę w tym zakresie dostrzega coraz więcej jednostek ustawodawczych (jak Litwa czy Estonia). 

Bujalski, M. (2012). Zagadnienia integracji polityki alkoholowej krajów nordyckich w strukturach Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Alkoholizm i Narkomania, 3, 243-258.

World Health Organisation. (2018). Global status report on alcohol and health 2018. Genewa: WHO.

World Health Organisation. (2012). Alcohl in the European Union: Consumption, harm and policy approaches. Kopenhaga: The Regional Office for Europe of the World Health Organization.